آنالیز و بررسی کسب و کار

اگر به دنبال رسیدن به موفقیت در کسب و کار اینترنتی‌تان هستید، بهتر است نحوه‌ی آنالیز و بررسی کسب و کار را بلد باشید تا از رقبا پیشی بگیرید.

• آنالیز و بررسی کسب و کار چیست؟

• دلیل اهمیت آنالیز و بررسی کسب و کار

• چگونه کسب و کارمان را آنالیز کنیم؟

• ۳ تکنیک اصلی برای آنالیز کسب و کار

• نتیجه‌گیری

 اگر به تازگی کسب و کار اینترنتی‌تان را راه‌اندازی کردید و تحلیل آن را دارید یا به عنوان یک تحلیل‌گر می‌خواهید اصول اولیه تحلیل یک کسب و کار را یاد بگیرید، در ادامه‌ی این متن با ما همراه باشید. به طور کلی فرایند آنالیز و بررسی یک کسب و کار‌، کاری سخت و طاقت فرساست اما اگر به فکر گسترش برندتان هستید، بهتر است این مهارت‌ها را در ابتدای کار بیاموزید. هرچند زیاد اهمیتی هم ندارد که در کجای مسیر رشد قرار دارید، هر کجا که باشید،‌ یادگیری باعث می‌شود چند پله رو به جلو حرکت کنید. روش‌هایی که در ادامه گفته می‌شود را پس از طراحی سایت فروشگاهی‌تان و با استفاده از اطلاعاتی که از طریق سایت در اختیارتان قرار می‌گیرد، می‌توانید اجرا کنید.

آنالیز و بررسی کسب و کار چیست؟

به طور خلاصه، آنالیز و بررسی کسب و کار یعنی شناسایی نیازهای یک کسب و کار، بررسی و یافتن راه حل‌های مختلف برای برطرف کردن آن‌ها. این فرایند شامل تکنیک‌ها و وظایفی است که باعث بهبود عملکرد کسب و کار در تمام جنبه‌ها می‌شود. 
همچنین به شما کمک می‌کند تا از جزئیات بسیار مهم کسب و کارتان مطلع شوید. اگر روی این تحلیل‌ها، زمان بیشتری بگذارید، ساختار کلی سازمان‌تان را بهتر درک کرده و به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا خواهید کرد؛ اکثر مشکلات موجود را شناسایی کرده و به مسائل، از جنبه‌های مختلف نگاه می‌کنید.
تحلیل و بررسی کسب و کار برای یک برند بسیار مفید است، چون می‌توانید آن تحلیل کلی را به اجزای کوچک‌تر تقسیم کرده و برای هر بخش از سازمان بهترین تصمیم را بگیرید. علاوه‌بر آن با استفاده از این اطلاعات می‌توانید درباره‌ی ارائه محصول جدید یا گسترش کسب و کارتان تصمیم بگیرید یا شاید یک بازنگری در اهداف برندتان انجام دهید.
به طور کلی برای آنکه به یک تحلیل جامع برسید باید طیف گسترده‌ای از افراد که با کسب و کارتان در تعامل هستند، مانند رقبا، مشتریان و کارکنان را بررسی کنید، سپس از این اطلاعات استفاده نمایید. در ادامه درباره‌ی نحوه‌ی جمع‌آوری این اطلاعات بیشتر توضیح خواهیم داد.

دلیل اهمیت آنالیز و بررسی کسب و کار

طی این سال‌ها ثابت شده است که آنالیز و بررسی کسب و کار، یک ابزار فوق‌العاده برای رسیدن به موفقیت است. بنابراین بهتر است بدانید زمانی یک کسب و کار به موفقیت می‌رسد که میزان ریسک و خطرات آن را تا حد امکان کاهش داده باشد، البته که این موضوع از دل تحلیل و بررسی بی‌نقص بیرون می‌آید. اما ۵ دلیل اصلی، برای اثبات اهمیت نیاز بررسی کسب و کار وجود دارد:

1. به شما کمک می‌کند تا ساختار کسب و کارتان را به طور کامل درک کنید
2. به شناسایی مشکلات فعلی و پیدا کردن مناسب‌ترین راه حل کمک می‌کند
3. راه حلی برای رسیدن به اهداف کوتاه و بلند مدت کسب و کار است
4. آنالیز و بررسی کسب و کار باعث می‌شود نیاز به تغییرات مهم را شناسایی کنید
5. در نهایت باعث می‌شود به سود حداکثری برسید

چگونه کسب و کارمان را آنالیز کنیم؟

محققان برای آنالیز و بررسی کسب و کارها چند مرحله را شرح داده‌اند:

۱. جمع‌آوری اطلاعات

ممکن است در طول انجام پروژه زمان کافی برای جمع‌آوری اطلاعات نداشته باشید، بنابراین بهتر است زمانی را برای انجام دادن این کار کنار بگذارید. به طور کلی جمع‌آوری اطلاعات پیش از شروع آنالیز و بررسی کسب و کار، نکته‌ای کلیدی است و باعث پیشرفت بهتر کارتان می‌شود.

۲. شناسایی اهداف اولیه کسب و کار

اصولا فرایند تجزیه و تحلیل کسب و کار برای یک بازه مشخص، تعریف می‌شود. اما برای آنکه بتوانید تحلیل دقیق‌تری ارائه دهید بهتر است اهدافی که پیش از آن بازه، تعریف شده است را نیز به دست بیاورید.
در ابتدا اگر خودتان صاحب کسب و کار هستید، انتظارات‌تان را شفاف و منطقی بنویسید. زیرا هرگونه انتظار بیش از حد، باعث ناامیدی‌تان می‌شود. سپس نسبت به قابل دسترس بودن آن هدف، اطمینان حاصل کنید. تجزیه و تحلیل کسب و کار باید در راستای اهداف کسب و کارتان باشد تا ابزارهای مورد نیازتان در اختیارتان قرار بگیرد.
در این بخش می‌توانید از روش‌های تحلیلی مانند SWOT یا SMART استفاده نمایید، زیرا کارآمدی این ابزارها از پیش ثابت شده است.

۳. تعریف محدوده کسب و کار

نکته مهم برای آنالیز و بررسی کسب و کار این است که محدوده‌ی مورد نظرتان کاملا واضح باشد. این محدوده در طول فرایند آنالیز به شما کمک می‌کند تا دقیقا همان چیزی که به دنبال آن هستید را پیدا کنید. البته این نکته را فراموش نکنید که تعریف یک محدوده، یک برنامه اجرایی نیست، بلکه راهنمایی است که مراحل فرایند آنالیز و بررسی کسب و کار را برایتان شرح می‌دهد.
در این مسیر، بهتر است راه حلی موثر ارائه دهید و در عین حال تغییراتی که در طول فرایند، شاهد آن هستید را ثبت کنید.

۴. برنامه‌ریزی برای آنالیز و بررسی کسب و کار

هر قدمی که در راستای رشد و گسترش کسب و کارتان برمی‌دارید باید برنامه‌ریزی شده باشد تا به بهترین نتیجه برسید. طراحی برنامه‌ریزی به شفاف‌سازی فرایند کلی تحلیل کسب و کار کمک می‌کند، البته این طرح باید پاسخگوی سوالات کلیدی بسیاری باشد. به عنوان مثال: جدول زمانی‌ دقیقی برای فراهم کردن موارد مورد نیاز کسب و کارتان باید ارائه کنید. 

۵. بیان شفاف نیازمندی‌ها

زمانی که فرایند آنالیز و بررسی کسب و کار را شروع می‌کنید، باید تمام موارد مورد نیاز سازمان را به گونه‌ای دقیق، شفاف و قابل اجرا بیان کنید تا تمام اطلاعات مورد نیاز برای یافتن راه حل، در اختیارتان قرار بگیرد. در این مرحله باید تمامی اطلاعات را جمع‌آوری کرده و با تحلیل آن‌ها، اولین پیش نویس را به دست بیاورید. سپس با طراحی سوالاتی بنیادی، شکاف‌های موجود در برنامه‌ریزی طراحی شده را از بین ببرید.

۶. پشتیبانی فنی

در فرایند آنالیز و بررسی کسب و کار به مهارت‌های فنی نیز احتیاج دارید. البته اگر کسب و کارتان ابعاد بزرگی دارد و یک تحلیل‌گر برای این کار استخدام کرده‌اید، باید اجازه دهید تا با تیم IT همراه شود. اما اگر خودتان این کار را انجام می‌دهید، قطعا به نرم‌افزارهایی، نیاز پیدا خواهید کرد.
در این مرحله باید راه حل نهایی را طراحی کرده و تمام جزئیات آن را بررسی کنید. در ادامه پس از به روز رسانی اطلاعات به دست آمده، تغییرات مورد نیازی که به آن رسیده‌اید را مدیریت کنید.

۷. اجرای برنامه‌ریزی

اگر تمام مراحل را به درستی پیش برده باشید قطعا اطلاعات و مستندات روشن و دقیقی در دست خواهید داشت. حال با توضیح دادن آن‌ها به باقی اعضای تیم، شروع به اجرای نهایی آن‌ها کنید. البته پیش از آن مهم است که اعضای تیم آماده‌ی ایجاد تغییرات باشند. سعی کنید در طول مسیر همراه اعضای تیم باشید و به سوالات آن‌ها پاسخ دهید.

۸. ارزیابی تمام فرایند تحلیل و بررسی کسب و کار

زمانی که فرایند آنالیز و بررسی کسب و کار را انجام می‌دهید، مراحل بسیاری را پشت سر خواهید گذاشت که هر کدام از این مراحل، جزئیات و نتایج مربوط به خود مانند حل مشکلات و ایجاد تغییرات جدید را همراه خود دارند. در نهایت می‌توانید ارزش‌های به وجود آمده و فرایند انجام شده را ارزیابی کنید.

۳ تکنیک اصلی برای آنالیز کسب و کار

در این بخش به شما ۳ تکنیک مهم آنالیز و بررسی کسب و کار را می‌گوییم که توسط بهترین تحلیل‌گران طراحی شده‌اند و آزمون خود را پس داده‌اند. هر کدام از این تکنیک‌ها را با توجه به نیاز و کسب و کارتان می‌توانید انتخاب نمایید.

به غیر از استفاده از تکنیک‌های تجزیه تحلیل، باید مهارت‌های دیگری مانند؛ مهارت‌های ارتباط، مهارت تحلیلی، آگاهی از ساختار کسب و کار، دقت بالا و تکمیل جزئیات، توانایی مدل‌سازی فرایند و مهارت حل مسئله داشته باشید.

تکنیک SWOT

تکنیک SWOT یکی از محبوب‌ترین روش‌هایی است که تحلیل‌گران برای تجزیه و تحلیل کسب و کار از آن استفاده می‌کنند. نکته‌ی اصلی این روش تحلیلی این است که بهترین نتیجه را به عنوان راهکار ارائه می‌دهد. البته فراموش نکنید که برای تحلیل کسب و کارتان می‌توانید از ترکیب چند تکنیک استفاده نمایید.

تحلیل SWOT یعنی بررسی کسب و کار بر حسب قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها. این ۴ عنصر در دو دسته‌ی عوامل داخلی و خارجی تقسیم‌بندی می‌شوند.

• نقاط قوت: این بخش برای شناسایی نقاط قوت درون سازمان است که شامل مواردی مانند حوزه فعالیت، اعتبار برند و امور مالی می‌شود.
• نقاط ضعف: نقاط ضعف شامل کمبود منابع، فناوری قدیمی و… می‌شود که در طول بررسی‌های خود باید به آن‌ها برسید.
• فرصت‌ها: این بخش برای شناسایی فرصت‌های خارج از سازمانی است که می‌توان از آن‌ها بهره برد. مواردی مانند نیازهای مشتری، بازار جدید، تکنولوژی‌های در حال ظهور و…
• تهدیدها: در این مرحله باید تمامی تهدیدهای خارجی مانند رقبای جدید، تغییر رفتار مشتری و… که سازمان با آن مواجه است را شناسایی کنید.

از تکنیک SWOT به عنوان یک تمرین تیمی استفاده می‌شود که باید از بخش‌های مختلف، نمایندگانی در آن وجود داشته باشد. این تکنیک می‌تواند برای ارزیابی طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها و سناریوها، از جمله توسعه محصول، تجزیه و تحلیل بازار و استراتژی کسب و کار مورد استفاده قرار گیرد.
هنگامی که تجزیه و تحلیل کامل شد، سازمان می‌تواند از اطلاعات برای توسعه استراتژی‌هایی استفاده کند که با نقاط قوت آن مطابقت داشته باشد، نقاط ضعف آن را برطرف کند و از فرصت‌ها در عین کاهش تهدیدها و ریسک‌ها استفاده کند. بنابراین، تجزیه و تحلیل SWOT یک روش موثر برای شناسایی عوامل داخلی و خارجی است که می‌تواند بر موفقیت فعلی و آینده یک سازمان تاثیر بگذارد.

تکنیک MOST

تحلیل MOST تکنیکی است که در مدیریت پروژه برای آنالیز و بررسی کسب و کار‌، اهداف، استراتژی‌ها و تاکتیک‌های یک پروژه استفاده می‌شود. این کار به روشن شدن هدف پروژه و مراحل مورد نیاز برای رسیدن به آن نتایج کمک می‌کند.
در گام اول باید هدف کلی پروژه را تعریف کنید، این امر کمک می‌کند تا یک مسیر مشخص و شفاف برای پروژه ایجاد شود، حتما مطمئن شوید که تمام تلاش‌ها بر دستیابی به یک هدف متمرکز هستند.
سپس اهداف پروژه مشخص می‌شوند. این‌ها نتایج خاص و قابل اندازه‌گیری هستند که پروژه قصد دارد به آن‌ها دست یابد. هدف‌های باید SMART (مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، مرتبط و محدود به زمان) باشند تا مطمئن شوید که قابل دستیابی و واقع بینانه هستند.
هنگامی که اهداف ایجاد شدند، استراتژی‌هایی برای رسیدن به هدف‌های مشخص شده، تعیین و توسعه داده می‌شوند.
در نهایت، با توسعه یافتن استراتژی‌ها، تمامی وظایف، منابع و جدول زمانی مورد نیاز برای اجرای برنامه، شناسایی می‌شوند. تحلیل MOST به تحلیلگر کمک می‌کند تا یک رویکرد ساختار یافته ارائه دهد و در موثرترین حالت ممکن، پروژه را برنامه‌ریزی و اجرا کند. همچنین اطمینان داشته باشد که برنامه‌ی طراحی شده با اهداف سازمان همسو هستند.

تکنیک PESTLE

تجزیه و تحلیل PESTLE تکنیکی است که در کسب و کار و برنامه‌ریزی استراتژیک برای درک عوامل محیطی خارجی که می‌توانند بر یک کسب و کار یا سازمان تأثیر بگذارند استفاده می‌شود. اسم این تکنیک، مخفف عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فنی، حقوقی و محیطی است. عوامل سیاسی به سیاست‌ها، مقررات و قوانین دولتی مانند مالیت اشاره دارد که به صورت ناخواسته روی کسب و کار تاثیر می‌گذارد.

تورم، نرخ بهره، سطح بیکاری و... همگی عوامل اقتصادی‌ای هستند که منعکس کننده روندهای اقتصادی هستند و روی کسب و کارها اثر می‌گذارند. در همین راستا، عوامل اجتماعی نیز ممکن است روی برند شما اثرگذار باشند، مهم است که اطلاعاتی درباره‌ی سبک زندگی و ارزش‌های زندگی مشتریان‌تان اطلاع داشته باشید. یکی از دلایل اصلی محبوبیت این تکنیک، کامل بودن آن است. اگر دقت کنید از تمامی جنبه‌ها، عوامل تاثیرگذار روی کارتان بررسی می‌شود. 

عوامل محیطی نیز عواملی هستند که با پایداری کسب و کار مرتبط هستند. شامل عواملی مانند تغییرات آب و هوایی، منابع طبیعی و مقررات زیست محیطی است. به طور کلی، تجزیه و تحلیل PESTLE چارچوبی را برای کسب و کارها فراهم می‌کند تا محیط خارجی و عواملی را که می‌توانند بر موفقیت آنها تاثیر بگذارند، بهتر درک کنند. با در نظر گرفتن این عوامل، کسب و کارها می‌توانند ریسک‌ها و فرصت‌ها را بهتر پیش‌بینی و برنامه‌ریزی کنند و استراتژی‌هایی را برای انطباق با شرایط متغیر توسعه دهند.

نتیجه‌گیری

ما در این مقاله سعی کردیم تا نحوه‌ی آنالیز و بررسی کسب و کار و بهترین روش‌های آنالیز را به شما توضیح دهیم. یکی از روش‌هایی که برای جمع‌آوری اطلاعات می‌توانید استفاده کنید، استفاده از ابزارهای سئو سایت است. به عنوان مثال اگر تصمیم به ساخت سایت فروشگاهی با سازیتو دارید، می‌توانید سایت فروشگاهی خود را به ابزارهایی مانند گوگل سرچ کنسول و گوگل آنالیتیکس متصل کرده و در جهت بررسی کسب و کارتان و بهبود سئو از آن استفاده کنید.

با استفاده از فروشگاه ساز سازیتو، سایت خود را در سریع‌ترین زمان ممکن و در حرفه‌ای ترین حالت طراحی کنید.